امروزه، چراغ پنلی ال ای دی (LED) از پرکاربردترین محصولات روشنایی در محیطهای داخلی و اکثر فضاهای خارجی است. در نورپردازی محیطی تجهیزات و محصولات به کار گرفته میشوند و شرکتهای تولید لامپ LED زیادی به طراحی و تولید محصولات روشنایی می‌پردازند، در ایران هم مشابه بقیه کشورهای دنیا شرکت های متعددی در صنعت روشنایی فعالیت تولیدی دارند و گرچه خیلی از شرکت ها به صورت جزیی و با توان تولید پایین برروی ساخت محصولات روشنایی LED متمرکز هستند اما شرکتهایی مانند صنایع روشنایی دیسانور نیز با سابقه‌ایی طولانی و تولید طیف وسیعی از انواع لامپ LED و پروژکتور LED و … وجود دارند که در لیست چراغ های تولیدی آنها انواع پنل LED به چشم می خورد.
انواع چراغ پنلی ال ای دی
چراغ های ال ای دی( چراغ LED )، نوعی از وسایل روشنایی هستند که جایگزینی مناسب برای تجهیزات و محصولات روشنایی قدیمی شده اند. پنل LED با توجه به تعداد بالای ال ای دی و همچنین نوع چینش LED در کنار هم، خود نسبت به سایر چراغها و وسایل روشنایی، نور بسیار بالاتر و همچنین پرتاب نورو پرتوهای نوری یکنواخت‌تری دارند. با توجه به مواردی که در ادامه به آن اشاره می کنیم این محصول انواع مختلفی دارد. تفاوت و تنوع زیادی در مدل‌های پنلهای LED با توجه به ویژگی‌های فنی و نوری این نوع محصولات و همچنین نیاز بازاربوجود آمده است :
- تکنولوژی روشنایی و نوع لامپ چراغ
- توان و رنگ نورچراغ
- جنس اجزای چراغ
- نوع نصب چراغ
- شکل و سایز چراغ
- کاربری محل نصب چراغ
تکنولوژی روشنایی و نوع لامپ چراغها
ال ای دی (LED) که مخفف کلمه (Light Emitting Diode) است، به معنی دیود ساتع کننده نور می باشد. تکنولوژی که در میانه قرن بیستم ظهور کرد و در ساده‌تری توضیح میتوان گفت با عبور دادن جریان الکتریکی از دیودها، این قطعات نور تولید می کنند. دیودها قطعات جامد با طول عمر بسیار (حدود 50 هزار ساعت) هستند که بازده نوری بین 74 تا 120 لومن بر وات را دارا می باشند (یعنی بسیار بیشتر از سایر لامپ ها) و در هنگام عبور جریان، حرارت خیلی کمی تولید می کنند که توسط یک نوع مبدل حرارتی (Heat sink) خنک می شود و درضمن مصرف برق خیلی کمی دارند. تمام مواردی که گفته شد، باعث محبوبیت این محصول برای بازار مصرف شده است. اما در ادامه به این مورد اشاره می شود که خانواده ال ای دی (LED) دارای دو زیر مجموعه به نام های SMD و COB هستند.
این دو دارای تکنولوژی تولیدی متفاوتی هستند که در نتیجه باعث تفاوت در شکل تولید نور آنها می شود. COBها دارای ابعاد کوچک هستند اما با این وجود دارای بهره‌وری نوری بالاتری نسبت به هم خانواده خود دارند. لامپ های COB دارای قدرت پرتاب نور متمرکز تری می باشند اما لامپ‌های SMD دارای پخش نور بهتری هستند. بنابراین در مواردی که پخش نور بیشتر مد نظر است میتوان از پنل هایی با تکنولوژی SMD و در پروژه هایی که دارای ارتفاع نصب بالا و در نتیجه نیاز به پرتاب نور بیشتر و متمرکز تر است، از لامپ های COB استفاده شود.
رنگ نور LED و توان چراغ LED
یکی از جذابیتهای محصول LED پنلی تنوع بسیار زیاد در توان این چراغها می باشد. این محصولات در اشکال و ابعاد مختلف دارای توان های مختلف هستند که این موضوع قدرت مانور طراحان نورپردازی را در راستای استفاده از این محصول در فضاهای متعدد زیاد کرده است. تا چند سال قبل محصولات LED در دو رنگ آفتابی (3000 کلوین و پایین تر) و مهتابی (5000 کلوین و بالاتر) تولید و ارائه می شدند، و در اوقاتی که به دلایل فنی و یا حتی بر اساس طراحی محیطی به نور میانه (حدود 4000 -4500) نیاز بود، به ناچار تجهیزات در هر دو رنگ نوری و به تعداد برابر به کار برده می شد، اما در بازار فعلی، اکثر کارخانه های تولید کننده، پنل های ال ای دی با رنگ نوری سومی تحت عنوان طبیعی (یخی) ساخته و عرضه نموده اند.
جنس اجزای چراغ LED
همانند بسیاری از تولیدات و تجهیزاتِ دنیای امروز، در ساختار چراغ های پنلی ال ای دی، پراستفاده ترین متریال، خانواده پلیمرها هستند. پلی استایرن، پلی کربنات و خانواده سیلیکون از مهمترین پلیمرهای مورد استفاده در تجهیزات صنعت روشنایی هستند. پلیمرها به دلیل قابلیت های خاصی که دارند همانند: قدرت، شفافیت، شکل گیری، رنگ پذیری و … در صنعت تولید لامپ LED و تجهیزات نورپردازی از جمله در چراغ های پنلی LED بسیار زیاد مورد استفاده قرار گرفته اند. در کنار خانواده پلیمرها، از فلزات و به صورت ویژه فلز آلومینیوم هم در زیرساخت پنل های ال ای دی زیاد استفاده می شود.
روشهای نصب چراغ LED
یکی از اصلی ترین روشهای دسته بندی چراغ های پنلی ال ای دی، نوع نصب این تجهیزات روشنایی می باشد که به صورت توکار، روکار و یا آویز انجام می شود. این موضوع به نوع محل نصب یا سقف و سطحی که چراغ برای آن در نظر گرفته شدهاست، بستگی دارد. اگر سقف مد نظر سقف کاذب باشد و امکان ایجاد برش و سوراخ در آن وجود داشته باشد، از مدل های توکار(Ceiling Recessed) استفاده می شود. پنل های LED توکار دارای سایز های متنوعی هستند که انتخاب این مشخصه با توجه به نوع کاربری فضا و جنس بدنه‌ی سقف کاذب مورد نظر انجام می‌گردد. اگر سقف کاذبی وجود نداشته باشد یا در محل مورد نظر بنا به هر دلیلی امکان ایجاد حفره نباشد، از انواع روکار (Ceiling Surface)این محصولات بهره برده می شود. در فضاهایی که دارای ارتفاع بلند سقف هستند می توان نوع روکار پنلهای LED را به صورت آویز(Pendant) هم استفاده کرد.
ابعاد و سایز چراغ
پنل LED به لحاظ هندسی دارای شکلهای دایره، مربع و مستطیل در انواع روکار و توکار هستند. انتخاب شکل محصول به گزینه‌های مختلفی از قبیل سلیقه کارفرما، نوع توکار یا روکار بودنش و همچنین اندازه چراغ بستگی دارد. لازم به ذکر است صنایع روشنایی دیسانور در بسیاری از انواع نصب و اندازه چراغ، محصولات خاصی را درشکل های متفاوت تولید می کند.
چراغ های پنلی ال ای دی در انواع روکار و توکار و همچنین با شکل های گوناگون دارای تنوع ابعاد نیز هستند. با توجه به محل استفاده و نصب آنها و با تشخیص طراح نورپردازی از ابعاد مناسب بهره برده می شود. لازم به ذکر است که چراغ های LED با ابعاد بزرگتر قدرت روشنایی بیشتری هم دارند.
کاربری محل نصب چراغ
پنلهای ال ای دی ازهر خانواده و با قابلیت نصب متنوع، چنان محبوبیتی پیدا کرده‌اند که در همه‌ی کاربری‌ها اعم از اداری، تجاری و مسکونی مورد استفاده قرار می گیرند. البته طراحی شکل دار این نوع چراغ LED به دلیل سادگی که دارد و همچنین رنگ غالب سفید و گاهی تیره و خاکستری که در بدنه آن استفاده می شود، بیشتر مورد توجه برای استفاده در مکان های اداری و تجاری برای طراحان نورپردازی است اما در مواردی که استفاده مسکونی با سبک مدرن داشته باشیم، به کار گیری پنل های ال ای دی می تواند شکل اولیه طراحی داخلی فضا را حفظ کند و فقط نور محیط را مورد کنترل و دستخوش تغییرات قرار دهد.
